Od znamienitych wojowników po bezwzględne osadniczki – tę listę przygotował historyk Gareth Williams z British Museum.
#1 Ivar Ragnarsson
Syn Ragnara Lodbroka to postać wpisująca się zarówno w historię, jak i w legendę. „Ivar bez kości” był słynnym wojownikiem i jednym z przywódców Wielkiej Armii Pogańskiej, która wylądowała na wyspach w 865 r. i podbiła królestwa Northumbrii i Wschodniej Anglii. Ivar poprowadził także atak na Dumbarton oraz liczne wypady do Irlandii.
Chociaż Wielka Armia kontynuowała kampanię w Anglii, Ivar nie jest wymieniany w źródłach angielskich po 870 roku i prawdopodobnie pozostałą część swego życia spędził wokół Morza Irlandzkiego. Jego śmierć jest odnotowana w irlandzkich kronikach w 873 roku. Został zapamiętany jako ojciec założyciel królewskiej dynastii wikingów w Dublinie, a jego potomkowie rządzili także w innych częściach Irlandii, Northumbrii i na Wyspie Man.
Najazd Ivara z braćmi na Northumbrię, manuskrypt z XII wieku
Przyczyna ciekawego przezwiska Ivara jest nieznana. Jedną z sugestii jest to, że był szczególnie elastyczny, ale wielu postrzega to jako metaforę impotencji. Inna interpretacja mówi, że Ivar cierpiał na „wrodzoną łamliwość kości”, co wydaje się mało prawdopodobne, biorąc pod uwagę jego reputację wojownika. Jednak przydomek „beinlausi” może sugerować kalectwo, utratę nogi w bitwie lub zwykłe pijaństwo.
#2 Aud Wszechmądra
Aud była córką Ketila Płaskonosego, norweskiego wodza. Przez większość swojego życia Aud pełniła tradycyjne kobiece role: żony i matki. Poślubiła Olafa Białego, króla Dublina w połowie IX wieku, a po jego śmierci przeniosła się do Szkocji ze swoim synem, Thorsteinem Czerwonym. Thorstein stał się wielkim wojownikiem i ustanowił się królem dużej części północnej i zachodniej Szkocji, zanim zginął w bitwie.
To właśnie wtedy, Aud zdecydowała się rozpocząć nowe życie na Islandii, zabierając ze sobą wnuki. Widziała niewielkie szanse na odzyskanie znaczenia w Szkocji, ale osadnictwo na Islandii w latach 70. XIX wieku dawało jej nowe możliwości. Aud kazała zbudować statek i popłynęła najpierw na Orkady, gdzie wyszła za mąż, a następnie na Islandię, gdzie rościła sobie prawa do dużego obszaru na zachodzie. Towarzyszyli jej przyjaciele i rodzina, a także niewolnicy szkoccy i irlandzcy. Tej ostatniej grupie obiecała wolność, a każdemu mężczyźnie mały kawałek ziemi, zachęcając ich tym samym do lojalności.
Wzgórze modlitewne ufundowane przez Aud
Aud została zapamiętana jako jedna z wielkich osadniczek i założycielek Islandii. Duża liczba potomków sprawiła, że wiele z najwspanialszych rodzin średniowiecznej Islandii uważało ją za przodka. Chociaż jej bogactwo było częściowo zdobyte przez ojca, męża i syna, sukces Aud na Islandii przypomina, jak potężna może być kobieta w społeczeństwie wikingów.
#3 Eryk Krwawy Topór
Ten zaciekły wojownik ma wręcz archetypowy przydomek wikingów. Od lat młodzieńczych Eryk brał udział w najazdach na Wyspy Brytyjskie i na nadbałtyckie ziemie. Był królem zarówno w zachodniej Norwegii, jak i w Northumbrii.
Moneta Eryka
Pomimo odniesionych sukcesów w walce, jego przydomek wziął się z bratobójstwa. Eryk i jego żona Gunnhild (według różnych relacji albo duńska księżniczka, albo wiedźma z północnej Norwegii) byli odpowiedzialni za śmierć jego pięciu braci. Ich rosnąca niesława w Norwegii przyczyniła się do obalenia jego rządów przez innego brata Haakona I Dobrego, który objął po Eryku tron Norwegii.
Eryka uważano za silnego władcę, ale był zbyt uzależnionego od żony, która miała dominujący i często zgubny wpływ na jego decyzje.
#4 Einar Maślany Chleb
Einar był wnukiem Thorfinna Torfa-Einarssona, jarla Orkney. Według Sagi o Orkadach, Einar został uwikłany w zagmatwaną sieć zdrady i rywalizacji, w której główną rolę odegrała Ragnhild, córka Eryka Krwawego Topora.
Ragnhild wyszła za mąż za syna i dziedzica Thorfinna Arnfinna, ale zabiła go w Murkle w Caithness i poślubiła jego brata Havarda Szczęśliwego Żniwiarza, który został jarlem w jego miejsce. Ragnhild następnie spiskowała z Einarem, by zabił on swego wuja Havarda oraz jej męża i zastąpił go. Einar zabił Havarda w bitwie pod Stenness, ale w końcu sam został zamordowany przez swego kuzyna Einara Twardoustego, najwyraźniej również za namową Ragnhild. Tenże Einar z kolei został następnie zabity przez Ljota (innego brata Arnfinna i Havarda), który następnie poślubił Ragnhild i został jarlem.
Niewiele więcej wiadomo o życiu wmieszanego w intrygi Einara, poza jego dziwnym przydomkiem, co do którego pochodzenia do dziś nie ma żadnych teorii wśród historyków.
#5 Ragnvald z Ed
Ragnvald jest znany tylko z kamienia runicznego w Ed niedaleko Sztokholmu, który kazał wykonać, by upamiętnić swą matkę, prawdopodobnie na początku XI wieku. Runiczny napis na nim brzmi: „Ragnvald kazał wyciąć runy ku pamięci Fastvi, jego matki, córki Onäma. Zmarła w Ed. Boże pomóż jej duszy. Runy kazał wyryć Ragnvald, który był w Grecji wodzem świty wojennej”.
Mimo tak krótkiej inskrypcji, dostarcza ona różnorodnych informacji o Ragnvaldzie. Był odnoszącym sukcesy wojownikiem, ale i pełnym szacunku synem, który zadał sobie trud, by wyrzeźbić głaz narzutowy na pamiątkę matki. Inskrypcje poświęcone kobietom były w tamtych czasach niezwykle rzadkie. Podobnie jak wielu wikingów w XI wieku, wezwanie do Boga sugeruje, że Ragnvald był chrześcijaninem.
Mógł nim zostać w wyniku swoich doświadczeń na „greckiej ziemi”. Odnosi się to nie tylko do Grecji, ale do całego Cesarstwa Bizantyjskiego, którego stolicą był Stambuł, zwany przez wikingów Miklagard („wielkie miasto”).
#6 Bjarni Herjolfsson
Bjarni Herjolfsson był normańskim kapitanem statku, który jako pierwszy zobaczył Amerykę Północną. Coraz częściej jego zasługi są przypisywane - zwłaszcza w Ameryce - Leifowi Szczęśliwemu, synowi Eryka Rudego, który miał osadę na Grenlandii i sam poprowadził około roku 1000 próbę osiedlenia się w „Winlandii”, gdzieś na wschodnim wybrzeżu Kanady (prawdopodobnie Nowa Fundlandia). Jednak według Sagi o Grenlandczykach Eryk płynął statkiem, który wcześniej był własnością Bjarniego i wykorzystał opis ziem, które właśnie Bjarni już widział.
Historycy uważają, że Bjarni przez pomyłkę odkrył Amerykę w 986 roku. Islandzki kupiec był w Norwegii, kiedy jego ojciec zdecydował się dołączyć do osady Eryka Rudego na Grenlandii. Próbując dołączyć do ojca, zszedł z kursu podczas burzy i minął Grenlandię na południe, odkrywając Winland (kraina winnic), Markland (kraina leśna) i Helluland (kraina płaskich kamieni). Są one zwykle identyfikowane jako Nowa Fundlandia, półwysep Labrador i Ziemia Baffina. Niektórzy uczeni wolą umieścić Winlandię dalej na południe i zachód, chociaż osadę Wikingów odkryto na północnym krańcu Nowej Fundlandii.
Kiedy Bjarni uświadomił sobie swą pomyłkę, postanowił nie schodzić na brzeg. Zamiast tego dokonał trudnej sztuki opłynięcia wybrzeża i zawrócenia na Grenlandię. Warto pamiętać o jego mniej znanych nawigacyjnych, a przede wszystkim odkrywczych zasługach – na setki lat przed Krzysztofem Kolumbem.
#7 Freydís Eiríksdóttir
Freydis była siostrą Leifa Szczęśliwego i córką Eryka Rudego, pierwszego osadnika Grenlandii. Jej brat podjął próbę założenia pierwszej znanej europejskiej osady w Ameryce Północnej. Osada długich domów wikingów w L'Anse aux Meadows (Zatoka Meduz) na północnym krańcu Nowej Fundlandii może być właśnie domami zbudowanymi przez niego. Sam Leif nie zdecydował się pozostać w Winlandii, ale wypożyczył swe domy różnym członkom dalszej rodziny, chociaż nalegał, aby pozostały jego własnością.
Leif Szczęśliwy dopływa do Winlandi
Freydis była zaangażowana w dwie próby osiedlenia się w Winlandii. W tym czasie dała się poznać jako równie twarda i bezwzględna kobieta, jak każdy wojownik. Podczas jednej podróży nawiązała kontakt z tubylcami i początkowo prowadziła pokojowy handel. Gdy została zaatakowana przez kilku tubylców, jej wojownicy byli skłonni do ucieczki, ale Freydis będąc w zaawansowanej ciąży, podniosła miecz i uderzyła nim o swą nagą pierś, czym skutecznie wystraszyła napastników.
Podczas drugiej wyprawy podróżowała razem z grupą kierowaną przez braci z Islandii, Helgiego i Finnbogiego. Po przemyceniu większej liczby mężczyzn na pokład statku niż ustalono, wojowniczka podżegała męża do zabicia braci oraz wszystkich ich ludzi. Kiedy ich zabito, ale odmówiono zgładzenia ich kobiet, Freydis zrobiła to sama. Rozkazała wszystkim świadkom rzezi milczenie pod groźbą śmierci.
Długi dom w Zatoce Meduz
#8 Knut Wielki
Król Knut to twórca największych sukcesów wikingów. Był młodszym synem Swena Widłobrodego, króla Duńczyków, który podbił Anglię w 1013 roku, ale szybko zmarł. Brat Knuta, Harald, odziedziczył królestwo duńskie, więc nastoletni Knut postanowił przywrócić władzę po ojcu w Anglii, która powróciła do anglosaskiego króla Ethelreda II Bezradnego. Do 1016 roku Knut najechał Anglię na własną rękę, umacniając swoją pozycję poprzez małżeństwo z wdową po Ethelredzie. Jego sukces był wynikiem zwycięstwa w bitwie, ale w ciągu kilku lat został także królem Danii, tym razem w wyniku pokojowych działań.
Po raz pierwszy cała Dania i Anglia znalazły się pod panowaniem jednego króla. W 1028 r. Knut podbił także Norwegię, ustanawiając największe imperium Morza Północnego, jakie istniało na tych ziemiach. Tuż po jego śmierci w 1035 r. imperium się rozpadło.
Za jego panowania miasta zyskały na znaczeniu zarówno jako ośrodki gospodarcze, jak i administracyjne. Na szeroką skalę rozwinęło się mennictwo i ugruntowały wpływy religii chrześcijańskiej. Knut udał się nawet na pielgrzymkę do Rzymu, by spotkać się z Papieżem.
Pod pewnymi względami można go postrzegać bardziej jako króla anglosaskiego niż wikinga. Jednakże jego wielki sukces ilustruje jedną z mocnych stron wojowników północy, mianowicie zdolność do niezwykłego jak na tamte czasy przystosowania się do różnych kultur i okoliczności.
źródło: [1]